سنکوپ مشروب یک مسمومیت جدی ناشی از مصرف زیاد الکل است که به صورت افتادن یا ناگهانی از دست دادن هوش و آگاهی فرد پس از مصرف مشروبات الکلی نمایان می شود و میتواند تأثیرات جدی بر روی سلامتی و رفتار افراد داشته باشد. سنکوپ مشروب نتیجهای از اثرات عمده الکل بر سیستم عصبی مرکزی است. الکل به عنوان یک مهارکننده عصبی عمل کرده و به مغز ارتباطات عصبی را اختلال میدهد. این اختلال باعث کاهش تواناییهای شناختی، کنترل حرکتی و تمرکز فرد میشود و در نتیجه میتواند منجر به سقوط، تصادفات و مشکلات دیگری شود که در این مقاله از سایت دکتر علیرضا قربانی شریف؛ متخصص قلب و عروق قصد بررسی کامل آن را داریم.
منظور از سنکوپ مشروب چیست؟
مصرف مشروبات الکلی یکی از دلایل سنکوپ میباشد. دلیل سنکوپ بعد از مصرف مشروب هنوز به خوبی شناخته نشده است. به نظر میرسد نوشیدن مشروبات الکلی میتواند منجر به انقباض عروق و کاهش فشار خون شود، در نتیجه غش کردن یا سنکوپ اتفاق میافتد.
علائم اوردوز الکل
- احساس گیجی
- استفراغ
- تشنج
- غش کردن
- کاهش تعداد تنفس (کمتر از هشت مرتبه تنفس در طی یک دقیقه)
- تنفس نامنظم (بین دو تنفس بیشتر از ۱۰ ثانیه فاصلهی زمانی وجود دارد)
- تغییر رنگ پوست از آبی به خاکستری و یا رنگ پریده به نظر رسیدن بیمار
- هیپوترمی یا کاهش دمای بدن
- اختلال در هوشیاری و یا بیدار ماندن
۴ علت رایج سنکوپ مشروب
- مصرف مقادیر بالای مشروبات الکلی
- مصرف مشروب در بازهی زمانی کوتاه
- نوشیدن مشروبات الکلی دست ساز که غلظت الکل آنها به درستی تعیین نشده است.
- نوشیدن مشروبات مخلوط مانند آبجو، مشروب مالت، شراب و مشروبات الکلی مانند ودکا و ویسکی
عوامل خطر سنکوپ مشروب
موارد متعددی وجود دارد که احتمال سنکوپ مشروب و بالارفتن ریسک درگیری با ان را افزایش میدهد که مهمترین این موارد عبارتند از:
- قد و وزن
- بیماریهای جسمی که بر پردازش الکل در بدن تاثیرگذار است.
- آیا پیش از مصرف مشروب، غذا مصرف شده است؟
- آیا همراه با الکل، دارو هم مصرف شده است؟
- درصد الکل در نوشیدنیها چقدر بوده است؟
- مصرف الکل در چه بازهی زمانی بوده است؟
سنکوپ مشروب باعث مرگ میشود؟
اوردوز مشروب میتواند علاوه بر مسمومیتهای شدید منجر به عوارض خطرناکی شود که در نهایت باعث مرگ فرد میشود. به عنوان مثال:
+ خفگی
مصرف مشروب میتواند باعث حالت تهوع شود. اگر فرد در هنگام استفراغ کردن بیهوش باشد احتمال خفگی و مرگ افرایش مییابد.
+ ایست تنفسی
استفراغ میتواند به ریهها وارد شود و منجر به قطع تنفس و مرگ شود.
+ از دست دادن مایعات
استفراع باعث کم آبی شدید بدن میشود و در صورتی که بدن شما آب کافی نداشته باشد به صورت ناگهانی فشار خون کاهش و ضربان قلب افزایش مییباد. گاهی اوقات ضربان قلب نامنظم میتواند باعث ایست قلبی و مرگ شود.
+ تغییر دمای بدن
کاهش دمای بدن میتواند منجر به ایست قلبی و مرگ شود.
علائم پیش از سنکوپ مشروب
پیش از اینکه دچار سنکوپ مشروب شوید ممکن است با علائمی مانند سرگیجه، احساس سبکی در سر و یا حالت تهوع مواجه شوید. در برخی از افراد بینایی و شنوایی نیز دچار اختلال میشود. افزایش تپش قلب به همراه عرق کردن ناگهانی نیز میتواند از علائم سنکوپ باشد. بنابراین اگر پس از مصرف مشروب دچار علائم بالا شدید لازم است سریعا با اورژانس تماس بگیرید و یا از همراهان خود بخواهید که شما را به یک مرکز درمانی برسانند.
کمکهای اولیه سنکوپ مشروب
کمکهای اولیه برای فردی که دچار اوردوز مشروب شده است باید به سرعت انجام شود. زمانی که علائم سنکوپ مشروب را مشاهده کردید اقدامات زیر را به ترتیب انجام دهید:
- سریع با شمارهی اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید.
- فردی که بیهوش شده است را به هیچ وجه تنها نگذارید. اوردوز مشروب میتواند منجر به استفراغ شده و استفراغ در فردی که بیهوش است ممکن است منجر به بسته شدن راههای هوایی و خفگی شود. بنابراین تا زمانی که اورژانس از راه برسد در کنار فرد بمانید.
- اگر بیمار استفراغ کرد سعی کنید او را در حالت نشسته قرار دهید تا محتویات معده به بیرون خارج شود. اگر نمیتوانید بیمار را در حالت نشسته قرار دهید او را به پهلو بچرخانید تا از خفگی جلوگیری شود.
- تا جایی که میتوانید سعی کنید بیمار را هوشیار نگه دارید.
- در صورتی که در مورد نوع مشروبی که استفاده شده و مقدار مشروب نوشیده شده اطلاعی دارید به کارکنان اورژانس اطلاع دهید.
با کسی که دچار سنکوپ مشروب شده چه کنیم؟
با توجه به اینکه مستی بیش از حد ناشی از مصرف مشروب میتواند منجر به بیحالی و کاهش هوشیاری شود اگر نمیتوانید بین مست بودن فرد از سنکوپ مشروب تفاوت قائل شود توصیه میشود فوراُ با اورژانس تماس بگیرید تا بعدها دچار پشیمانی نشوید.
ممکن است به دلیل عواقب قانونی نوشیدن الکل از تماس با اورژانس هراس داشته باشید اما این نکته را بدانید که سنکوپ مشروب گاهی میتواند منجر به علائم بسیار جدی و حتی مرگ شود. بنابراین در تماس با اورژانس تردید نداشته باشید.
پیش از اینکه اورژانس برسد بیمار را در حالت درازکش قرار دهید تا جریان خون به مغز او برسد، اگر تنفس بیمار قطع شد و بیمار ضربان قلب نداشت در صورتی که با CPR آشنا هستید، احیا را شروع کنید.
کارکنان اورژانس بعد از معاینه میتوانند به صورت دقیق تشخیص دهند که آیا فرد دچار سنکوپ مشروب شده است و یا اینکه علائم مرتبط با مستی بیش از حد است.
تا زمانی که اورژانس از راه برسد کمکهای اولیه که در قسمت پیش به آنها اشاره شد را انجام دهید.
راهکارهای پیشگیری از سنکوپ و اوردوز مشروب
- در حد اعتدال مشروب بنوشید.
- از مصرف هر گونه دارو هنگام مصرف مشروب خودداری نمائید.
- مشروب را با معدهی خالی مصرف نکنید.
- در صورتی که کودک خردسال دارید، مشروبات الکلی را در مکانی امن و دور از دسترس پنهان کنید.
- پس از خوردن مشروب اگر حس کردید که حال مساعدی ندارید سریعا به اورژانس مراجعه نمائید.
از درخواست کمک برای سنکوپ مشروب نترسید..
مصرف مشروبات الکلی در حد اعتدال مشکلی ایجاد نمیکند اما همان طور که در این مقاله اشاره شده مصرف بیش از حد میتواند منجر به سنکوپ مشروب شود. همیشه به یاد داشته باشید که اوردوز مشروب میتواند در مدت زمان کوتاهی منجر به مرگ شود، بنابراین در صورتی که پس از مصرف مشروب با علائم غیرطبیعی مواجه شدید در اولین فرصت با اورژانس تماس بگیرید.
~* سوالات متداول درباره سنکوپ مشروب *~
تپش قلب پس از مصرف الکل معمولاً به دلیل تحریک قلب توسط الکل اتفاق میافتد. برای کاهش آن؛ در مکانی آرام دراز بکشید، آب فراوان بنوشید، از خوردن کافئین و نیکوتین پرهیز کنید چون این مواد محرک قلب هستند و در صورت تداوم وضعیت، به پزشک مراجعه کنید.
با کاهش مصرف الکل، هیدراته ماندن، پرهیز از ایستادن طولانی مدت و مصرف برخی داروها میتوان خطر سنکوپ بعد مشروب را کاهش داد.
بالا آوردن پس از مصرف الکل خصوصا اگر همراه با درد شدید شکم، خونریزی یا تب باشد، میتواند خطرناک باشد. این نشانه ممکن است نشان دهنده مسمومیت الکلی شدید یا مشکلات دیگر باشد. در صورت بروز چنین علائمی، فورا به پزشک مراجعه کنید.
مصرف زیاد الکل باعث تحریک معده و گاهی مسمومیت میشود که منجر به استفراغ میشود. در صورت وجود بیماریهای زمینهای یا علائم شدیدتر مثل درد شکم یا خونریزی، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برای کاهش حالت تهوع در مکانی آرام دراز بکشید و استراحت کنید، غذاهای سبک و ساده مصرف کنید و از غذاهای چرب و سنگین پرهیز کنید، آب زیاد بنوشید و اگر تحمل آن برایتان سخت شد از داروهای ضد تهوع بدون نسخه پزشک استفاده کنید.