سوزاندن رگ اضافه قلب که تحت عنوان ابلیشن قلبی نیز خوانده می‌شود، یکی از روش‌های موفقیت‌آمیز و کم‌تهاجمی برای رفع اختلالات قلبی است. یکی از رایج‌ترین اختلالات قلبی آریتمی است که می‌تواند کیفیت زندگی و سلامت بیماران را تحت تاثیر قرار بدهد. ابلیشن قلبی در واقع یک روش درمانی مدرن است که طی آن پزشک با استفاده از کاتتر و انرژی‌هایی همچون رادیو فرکانس قسمت‌هایی از بافت قلب که سبب ایجاد آریتمی می‌شوند را از بین می‌برد. سوزاندن رگ اضافه قلب با استفاده از تکنیک‌های مختلفی انجام می‌شود و توجه به مراقبت‌های پس از عمل نیز اهمیت زیادی دارد.
سوزاندن رگ اضافه قلب چه زمانی لازم است؟
عمل ابلیشن قلبی به منظور رفع مشکلات مربوط به ریتم قلب انجام می‌گردد. طی فرایند ضربان قلب، سیگنال‌های الکتریکی که به انقباض قلب مربوط هستند باید از مسیری خاص عبور کنند. اختلال در این مسیر موجب نامنظم شدن ریتم قلب یا آریتمی قلبی خواهد شد. گاهی اوقات ممکن است پس از بی‌تأثیر بودن داروها پزشک انجام این عمل را به بیمار خود پیشنهاد بدهد، اما در برخی موارد نیز اولین گزینه برای درمان همان عمل است. معمولا در موارد زیر جراحی سوزاندن رگ قلب انجام می‌گردد.
- هنگامی که مصرف داروهای گوناگون برای درمان آریتمی قلب موثر نباشد.
- هنگامی که مصرف داروهای مربوط به آریتمی عوارض جانبی شدیدی را برای بیمار ایجاد کرده باشد.
- در شرایطی که آریتمی قلبی موجب افزایش خطر ایست قلبی ناگهانی شود.
- در شرایطی که انواع آریتمی قلبی به این جراحی پاسخ خوبی بدهند.
سوزاندن رگ اضافه قلب چطور انجام می‌شود؟
عمل سوزاندن رگ قلب ۳ الی ۶ ساعت طول می‌کشد. البته در برخی موارد که آریتمی قلبی نوع خاصی داشته باشد ممکن است مدت زمان جراحی طولانی‌تر شود. از طریق رگ خونی کاتتر که لوله‌ای بسیار باریک و انعطاف‌پذیر است وارد قلب خواهد شد. پزشک از طریق رگ خونی کاتتر را وارد کشاله ران می‌کند، اما در برخی موارد نیز از طریق کاتتر از طریق رگ خونی گردن و یا شانه وارد قلب می‌گردد.
پزشک باید در طول جراحی ابلیشن قلبی رگ‌های خونی را به کمک اشعه ایکس ببیند و به همین دلیل است که کنتراست تزریق می‌شود. سر کاتتر حسگرهایی وجود دارد که تکانه‌های الکتریکی را ارسال می‌کنند و این امر موجب ثبت سیگنال‌های الکتریکی قلب خواهد شد. جراح به کمک این اطلاعات قسمتی که موجب آریتمی قلبی شده را به راحتی شناسایی می‌کند.
پزشک به منظور ایجاد زخم‌های کوچک در قلب و مسدود نمودن ریتم‌های نامنظم می‌تواند از انرژی سرما و یا گرما استفاده کند. اگر بیمار همزمان به جراحی دیگری همچون تعویض دریچه یا بای پس قلب نیز احتیاج داشته باشد، این جراحی نیز همزمان با سوزاندن رگ قلب انجام می‌شود.
انواع تکنیک‌های سوزاندن رگ اضافه قلب
انجام جراحی سوزاندن رگ اضافه قلب با استفاده از تکنیک‌های گوناگونی انجام می‌گردد. گاهی اوقات جراح روش‌های کم‌تهاجمی که شامل استفاده از کاتتر می‌شود را پیشنهاد می‌کند. در برخی موارد عمل ابلیشن قلبی نیاز بوده و گاهی اوقات نیز لازم است که عمل ترکیبی صورت بگیرد. به طور کلی تکنیک‌هایی که در این عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل موارد زیر می‌گردد.
۱- ابلیشن قلب با کاتتر
این روش بسیار رایج بوده و از طریق رگ‌های خونی کاتتر وارد قلب می‌شود. احتمال دارد جهت حرکت کاتتر و انجام جراحی روی قلب استفاده از سیستم روباتیک مورد نیاز باشد.
۲- ابلیشن قلب با جراحی
این روش به عنوان جراحی قلب باز به شمار می‌رود. در این روش می‌توان از تکنیک لاپاراسکوپی کم‌تهاجمی نیز استفاده کرد. معمولا هنگامی که نیاز به انجام عمل برای درمان سایر بیماری‌های قلبی نیز باشد این روش به صورت همزمان انجام می‌گردد، اما معمولا این عمل تهاجمی به تنهایی انجام نخواهد گرفت. به این عمل تکنیک ماز نیز گفته می‌شود.
۳- روش ترکیبی
در این تکنیک، جراحی توراکوسکوپی به همراه استفاده از کاتتر ترکیب خواهد شد. جهت انجام این جراحی کم‌تهاجمی لازم است که چند برش روی قفسه سینه یا شکم ایجاد شود. طی این عمل لوله‌ای نازک از طریق برش‌ها وارد شده و در نهایت به قلب می‌رسد. به این تکنیک جراحی مینی ماز نیز می‌گویند.
مراقبت‌های بعد از سوزاندن رگ قلب
به عنوان مهمترین مراقبت‌های بعد از سوزاندن رگ اضافه قلب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- داشتن استراحت کافی اهمیت زیادی دارد. از انجام فعالیت‌های سنگین فیزیکی طی هفته اول بعد از جراحی خودداری نمایید.
- حداقل به مدت یک هفته از بلند کردن اشیا سنگین بپرهیزید.
- از حرکت دادن زیاد قسمتی که کاتتر وارد آن شده اجتناب نمایید تا زخم شما هر چه سریع‌تر التیام یابد.
- داروهای خود را طبق دستورالعمل‌های پزشک مصرف کنید تا از تشکیل لخته خون و عفونت جلوگیری شود.
- قسمت‌هایی که کاتتر وارد شده را کاملا خشک و تمیز نگه دارید.
- علائمی همچون قرمزی، تب، درد شدید یا ترشح را به پزشک خود اطلاع بدهید.
- از مصرف دخانیات و الکل بپرهیزید.
- حداقل تا یک هفته رانندگی نکنید.
- فعالیت‌های جنسی را به مدت حداقل یک هفته به تعویق بیندازید.
- ویزیت‌های پیگیری را به صورت منظم رعایت کنید تا پزشک بتواند روند درمان و بهبودی شما را ارزیابی کند.
مزایا و عوارض احتمالی سوزاندن رگ قلب
قطعا سوزاندن رگ قلب نیز همانند سایر جراحی‌ها مزایا و عوارضی را در پی دارد که شما در جدول زیر می‌توانید آن‌ها را به طور کامل مشاهده کنید.
| مزایای سوزاندن رگ قلب | عوارض سوزاندن رگ قلب |
|---|---|
| بهبود کیفیت زندگی | عفونت یا خونریزی در محل ورود کاتتر |
| کاهش نیاز به داروهای ضد آریتمی | آسیب به رگ‌های خونی |
| کاهش عوارض و خطرات بلند مدت | آسیب به دریچه قلب |
| افزایش اثربخشی درمان | عود کردن بیماری |
| کاهش احتمال بستری شدن در بیمارستان | کاهش سرعت ضربان قلب |
| تکرارپذیری و انعطاف‌پذیری | لخته شدن خون در ریه‌ها یا پاها |
| بهبود عملکرد قلبی | حمله قلبی |
| روش کم‌تهاجمی | سکته مغزی |
| بالا بودن سرعت بهبودی | باریک شدن رگ‌های میان قلب و ریه‌ها |
| کاهش خطر ابتلا به عفونت و سایر عوارض | آسیب به کلیه‌ها در طول جراحی |
| بازگشت به فعالیت‌های عادی زندگی | مرگ (بسیار نادر) |
ممنوعیت‌های سوزاندن رگ اضافه قلب
اگر چه سوزاندن رگ قلب به عنوان روشی موثر محسوب می‌شود، اما انجام این جراحی به گروه‌های زیر توصیه نمی‌شود.
↲ عدم وجود علائم
بیماران مبتلا به علائم خفیف و شدید آریتمی قلبی که البته روی کیفیت زندگی آنان تاثیر جدی ندارد، ممکن است احتیاجی به انجام این عمل نباشد. در این شرایط پزشکان تغییر سبک زندگی یا دارودرمانی را پیشنهاد می‌کنند.
↲ بیماری‌های زمینه‌ای ناپایدار یا پیچیده
کسانی که مبتلا به مشکلات پیچیده و شدید قلبی و عروقی همچون بیماری عروق کرونر ناپایدار یا نارسایی قلبی شدید هستند کاندیدای مناسبی برای این عمل نخواهند بود.
↲ بارداری
انجام این جراحی طی دوره بارداری می‌تواند خطراتی را برای جنین در پی داشته باشد. معمولا در دوره بارداری این جراحی به تعویق می‌افتد مگر در صورتی که شرایط مادر بسیار اضطراری و اورژانسی باشد.
↲ وجود لخته خون در قلب
در صورتی که در قلب لخته خون وجود داشته باشد انجام این جراحی خطرناک است، زیرا موجب حرکت لخته به طرف مغز و در نهایت ایجاد سکته می‌شود.
↲ موارد مقاوم به درمان
در صورتی که ابلیشن‌های قبلی بیمار ناموفق بوده باشد و آریتمی نیز نسبت به درمان مقاوم استبهترین متخصص آریتمی قلبی گزینه‌های درمانی دیگری را جایگزین خواهد کرد.
↲عدم تحمل و یا حساسیت به پروسه‌های تهاجمی
بیمارانی که به علت شرایط جسمانی یا سایر مشکلات قادر به تحمل عمل‌های تهاجمی نیستند نیز گزینه مناسبی برای این روش درمانی نخواهند بود.
حذف منشا آریتمی بدون نیاز به عمل جراحی..
سوزاندن رگ اضافه قلب یک فناوری مدرن و پیشرفته جهت درمان آریتمی‌های قلبی است که با استفاده از سرما یا رادیو فرکانس بدون احتیاج به عمل و یا به کمک آن موجب از بین رفتن منشا آریتمی‌ها درون قلب می‌شود. با توجه به حساسیت این روش درمانی انتخاب یک پزشک با تجربه و حاذق برای انجام جراحی ضرورت دارد. با توجه به اهمیت این موضوع لازم است که در وهله اول پزشکی قابل اطمینان را یافته و سپس جهت انجام جراحی اقدامات لازم را انجام دهید.
*~ سوالات متداول درباره سوزاندن رگ اضافه قلب ~*
قطع مصرف داروهای رقیق‌کننده خون، پرهیز از خوردن و آشامیدن ۸ ساعت قبل از عمل، مراجعه به موقع به بیمارستان و داشتن همراه مهمترین نکاتی است که باید رعایت کنید.
در صورت بازگشت آریتمی، خونریزی در محل ورود کاتتر، درد قفسه سینه، سرگیجه، حالت تهوع، بی‌حسی ساق پا و تورم و درد در محل برش به پزشک مراجعه کنید.
در چنین شرایطی باید به پزشکان متخصص و فوق تخصص قلب و عروق یا متخصص آریتمی قلبی مراجعه کنید.