ضربان ساز یا باتری قلب دستگاهی است که با ارسال تکانههای الکتریکی به سمت قلب میتواند ضربان قلب را تنظیم نماید. امکان شارژ باتری قلبی در حال حاضر وجود ندارد اما نسل جدید باتریهای قلبی به گونهای طراحی شدهاند که شارژ باتری قلب با ضربان قلب صورت میگیرد با این وجود استفاده از این دستگاهها هنوز در مراحل آزمایشی قرار دارد. در ادامهی این مقاله در مورد شارژ باتری قلب توضیحات بیشتری خواهیم داشت تا با این تکنولوژی رو به رشد آینده بیشتر آشنا شوید.
باتری قلب برای چه کسانی است؟
زمانیکه بخشی از سیستم الکتریکی قلب به درستی کار نمیکند ممکن است ضربان قلب، سریعتر و یا کندتر از حد معمول باشد. ضربان نامنظم قلب میتواند موجب خستگی، سرگیجه، تنگی نفس و یا غش شود و سلامتی فرد را تهدید کند. افرادی که ممکن است نیاز به باتری قلب داشته باشند شامل این گروه از بیماران میشوند:
- بیماران مبتلا به برادی کاردی که ضربان قلب آنها بسیار کندتر از حالت طبیعی است.
- بیماران مبتلا به بلوک قلبی که به دلیل حرکت آهستهی سیگنالهای الکتریکی قلبی ایجاد میشود.
- بیماران مبتلا به سندرم سینوس بیمار که موجب بروز انواع آریتمیهای قلبی میشود.
- بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی که قلب آنها انقباضات سریع و نامنظم را تجربه میکند.
باتری قلب نیاز به شارژ شدن دارد؟
باتری دستگاه ضربان ساز به صورت یکپارچه داخل دستگاه قرار گرفته است و در حال حاضر زمانی که شارژ آن کم شود، قابل شارژ شدن نیست و حتی قابلیت تعویض نیز ندارد. زمانی که شارژی باتری قلب خیلی کم شود باید دستگاه ضربان ساز قلب به صورت کامل با جراحی تعویض شود.
باتری قلب چگونه شارژ میشود؟
یکی از سوالات شایع اغلب بیماران پس از جراحی و نصب باتری قلب این است که این باتریها چگونه شارژ میشوند. در واقع باتریهای قلب نیاز به شارژ شدن ندارند. باتریهای قلب که در حال حاضر برای بیماران کاشته میشود عمر مفید بین ۵ تا ۱۰ سال دارند.
پس از نصب باتری قلب به بیماران توصیه میشود هر شش ماه برای معاینات دورهای مراجعه نمایند، اغلب بیماران تصور میکنند که هر شش ماه باتری قلب آنها شارژ میشود در صورتی که این موضوع صحت ندارد، در واقع هر شش ماه باتری قلبی آنالیز میشود. در طی معاینات شش ماهه سیمهای باتری، مدار و سلامت دستگاه توسط متخصص بررسی میشود، همچنین ریتم قلبی شش ماه گذشته از طریق دستگاههای مخصوص مورد بررسی قرار میگیرد.
شارژ باتری ضربان ساز با ضربان خود قلب
محققان نسل جدیدی از باتری های قلبی را اختراع کردهاند که میتواند ضربان قلب را به نیروی الکتریکی تبدیل نماید و باتری قلب را شارژ نماید. با اینکه این تحقیقات هنوز در مراحل اولیه است اما دریچههای امید را برای بیمارانی که نیاز به باتری قلب دارند باز کرده است. در صورتی که عملکرد این باتری ها مطلوب باشد دیگر نیازی به تعویض باتریهای قلب نخواهد بود.
عوامل تاثیرگذار بر شارژ باتری قلب
- قلب چه مقدار به ضربان ساز نیاز دارد یعنی به عبارت سادهتر ضربان ساز در طی هر روز چه تعداد ضربان قلب را تنظیم مینماید.
- به مرور زمان و با شکستگی و فرسودگی سیمها، باتری قلب نیاز به تعویض دارد.
- دمای میتواند بر واکنشهای شیمیایی داخل باتری قلب تاثیر داشته باشد. دمای مطلوب برای باتری قلب ۲۵ درجه سانتیگراد است.
عمر کسانی که باتری قلب دارد چقدر است و به چه عواملی بستگی دارد؟
تحقیقاتی که در مورد میزان بقا بیمارانی که باتری قلب دارند انجام شده است نشان میدهد که ۱۰ سال پس از نصب باتری قلب بیش از ۴۴ درصد بیماران همچنان زنده بودند، میزان بقا پس از ۲۰ سال حدود ۲۰ درصد بود.
با توجه به اینکه اکثر افرادی که نیازمند باتری قلبی هستند در گروه افراد میانسال قرار دارند اغلب بیمارانی که در سالهای اولیه پس از نصب باتری قلب فوت شدهاند به دلیل بیماریها و مشکلات ناشی از افزایش سن دچار مرگ شدهاند. عوامل متعددی میتواند در عمر بیماران پس از جراحی نصب باتری قلب نقش داشته باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
- سن بیماران هنگام کاشت باتری قلب به این صورت که بیماران جوانتر بقای عمر بیشتری دارند.
- زنان نسبت به مردان طول عمر بیشتری پس از کاشت باتری قلب دارند.
- نوع بیماری قلبی؛ به عنوان مثال میزان بقای افراد مبتلا به سندرم سینوس بیمار به طور قابل توجهی نسبت به بقا بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بهتر است.
چه زمانی نیاز به تعویض باتری قلب است؟
میانگین عمر متوسط باتری قلب بین ۵ تا ۱۰ سال است و پس از این مدت باید باتری قلب تعویض شود. در هر جلسهی معاینهای که توسط متخصص قلب انجام میشود سلامت و شارژ باتری قلب بررسی میشود و زمانی که شارژ آن بسیار کم باشد و یا پزشک تشخیص دهد که دستگاه به درستی کار نمیکند نیاز به تعویض باتری قلب وجود دارد.
شرکتهای سازنده باتری قلب توصیه میکنند زمانی که عمر باتری قلب به ۶۰ الی ۸۰ درصد ظرفیت اولیه برسد باید باتری تعویض شود.
*~ سوالات متداول درباره شارژ باتری قلب ~*
ضربان ساز قلب که بیشتر با نام باتری قلب شناخته میشود دستگاه کوچکی است که با باتری کار میکند و در بافت نرم زیر قفسهی سینه گذاشته میشود. این دستگاه به صورت مداوم ضربان قلب را کنترل مینماید و در صورتی که ضربان قلب آهسته باشد انرژی الکتریکی لازم برای ایجاد ریتم طبیعی قلب را فراهم میکند.
کم شدن باتری ضربان ساز باعث از کار افتادن ضربان ساز نمیشود اما میتواند موجب اختلال در عملکرد آن شود و آریتمی قلبی را ایجاد نماید.
غش کردن و یا احساس سبکی در سر، درد قفسه سینه، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، اختلال در تنفس و کاهش و یا افزایش ضربان قلب از علائمی است که میتواند نشان دهنده کاهش باتری و یا اختلال در عملکرد دستگاه ضربان ساز قلب باشد