احساس ضربان قلب همیشه آریتمی نیست. وقتی فردی هیجان زده میشود، تخت اضطراب و استرس قرار می‌گیرد یا می‌ترسد ممکن است تپش قلب او شدیدتر شود، گاهی اوقات نیز به علت فعالیت‌های بدنی مانند ورزش کردن، دویدن، بالا آمدن از پله و موارد این چنینی نیز ممکن است ضربان قلب شدید شود. در این مقاله همه چیز در مورد دلایل آریتمی قلبی را برای شما شرح می دهیم.
علل شایع آریتمی قلبی و ضربان نامنظم قلب
در اکثر موارد آریتمی قلبی موقت و زودگذر هستند و خطر چندانی برای سلامتی فرد ندارند. بعضی از دلایلی که سبب آریتمی ها زودگذر می‌شوند عبارتند از:
- یکی از انواع آریتمی قلبی که شایعترین نوع آن می‌باشد انقباض زودرس دهلیزیی (PAC۱) یا انقباض زودرس بطنی (PVC۲) می‌باشد در این حالت باعث میشود احساس ریزش و کوبش و ضربان بعدی بعد از ضربان اضافی قوی تر حس میشود، این اتفاق سبب ایجاد تپش در قلب میشود که برای اکثر مردم می تواند روزی حداقل یک‌بار اتفاق می‌افتد بدون اینکه خودشان متوجه آن شوند.
- نوشیدنی‌هایی مانند الکل و مواد کافئین دار می‌توانند سبب بروز آریتمی‌های کوتاه و موقتی شوند.
- آریتمی قلبی ممکن است به صورت عارضه مصرف بعضی از داروها نیز باشد.
- آپنه خواب و وقفه تنفسی برای چند لحظه که در خواب اتفاق می‌افتد نیز میتواند باعث آریتمی قلبی شود.
تمام مواردی که ذکر شد زودگذر بوده و عرض چند دقیقه از بین می‌رود اما اگر احساس کردید که ضربان قلب نامنظم شما به صورت دائمی می‌باشد یا در اکثر موارد رخ می‌دهد باید حتما به پزشک متخصص قلب مراجعه نمایید. عواملی متعددی وجود دارند که باعث آریتمی‌های دائمی میشود و نیاز به پیگیری و درمان پزشکی دارد، برخی از مهمترین آن‌ها را در ادامه برای شما بازگو خواهیم کرد.
۱+ بیماری عروق کرونر
رگ‌های خونی محل جابه‌جایی اکسیژن و مواد مغذی هستند. چربی، کلسترول و کلسیم می‌توانند پلاک‌هایی را در رگ‌ها ایجاد کند که باعث بیماری عروق کرونر میشود. این پلاک‌ها باعث باریک شدن رگ‌ها شده و روند جریان خون را دچار مشکل می‌سازد و باعث فشار به قلب میشود.
در واقع بیماری عروق کرونر باعث میشود قلب تحت فشار قرار بگیرد و اختلال خونرسانی باعث درد و ایسکمی و گاهی سکته قلبی می شود، این وضعیت یعنی ایسکمی و یا بافت از بین رفته بدنبال سکته قلبی می تواند نهایت منجر به ایجاد آریتمی‌های قلبی بشود. آریتمی‌هایی که به علت بیماری عروق کرونر ایجاد میشود مانند فیبریلاسییون دهلیزی, آریتمی های بطنی میتواند منجر به مشکلات خطرناکی شود. در فیبریلاسییون دهلیزی ضربان قلب افزایش می‌یابد و منجر به تپش قلب، لخته شدن خون و سکته مفزی شود. آریتمی های بطنی می توانند منجر به ایست قلبی شوند.
✍️بیشتر بخوانید: عوارض آریتمی قلبی
۲+ جراحی های قلب
جراحی های قلبی در واقع اعمالی هستند که جان بسیاری از بیماران را نجات می‌دهد اما گاهی در عین حال می تواند به دلیل عوارضی که ممکن است بر جای بگذارد, نواحی محل عمل بخصوص در عمل های مادرزادی و یا دریجه های قلب که نسج قلب دستکاری میشود و یا دستکاری لایه خارجی قلب مانند پریکار می توانند دلیل افزایش ابتلا به آریتمی‌های قلبی می‌باشد. گاهی بدنبال عمل جراحی و صدمه به گره دهلیزی-بطنی بلوک های قلبی ایجاد و ضربان کند می شود.
۳+ تغییر در ماهیچه‌های قلب
نارسایی قلب بدنبال یک حمله قلبی بافت‌های اسکار در ماهیچه‌های قلب بر جای میگذارند، این بافت‌ها ایجاد تغییرات در می‌توانند باعث ضربان قلب نامنظم شوند. گاهی نارسایی و ایجاد بافت اسکار بدنبال عفونت های ویروسی ، آریتمی ها طولانی کنترل نشده ویا بدلایل نامعلوم ایجاد می شود.
۴+ اختلالات الکترولیتی
سدیم، منیزیم، پتاسیم و کلسیم نمونه‌هایی از الکترولیت‌های بدن هستند. اگر مقدار الکترولیت‌های بدن خیلی کم یا زیاد باشد در نتیجه‌ی آن ریتم قلبی ممکن است دچار تغییراتی شود.
۵+ فشار خون بالا
فشار خون شریانی یکی از علل مهم در ایجاد آریتمی‌های دهلیزی و بطنی می‌باشد که کمتر شناخته شده است. هیپرتروفی عضله قلب در بیمارانی که مبتلا به فشار خون هستند با افزایش توده میوکارد و تکثیر بافت فیبروز منجر به ناهمگنی خواص الکتریکی میشود که در نهایت منجر به آریتمی قلبی خواهد شد. درمان فشار خون باعث بازگرداندن عملکرد طبیعی میوکارد، کاهش تعداد ضربان‌های زودرس، تاکیکاردی بطنی و حملات فیبریلاسیون دهلیزی خواهد شد.
۶+ بیماری های مادرزادی قلب
بسیاری از نواقص مادرزادی قلبی منجر به مرگ در دوران نوزادی و خردسالی میشود اما تعدادی از این افراد که به سن بزرگسالی می‌رسند با مشکلات عمده‌ای مانند آریتمی قلبی روبرو می‌شوند. نقص دیواره دهلیز، نقص دیواره بطنی و مشکلات پیچیده‌ی دیگر نمونه‌ای از بیماری های مادرزادی قلبی می‌باشند. برادی آریتمی‌های علامت‌دار، تاکی آریتمی دهلیزی، آریتمی بطنی بخشی از آریتمی‌های قلبی هستند که به علت مشکلات قلبی مادرزادی در کودکان یا بزرگسالان ایجاد میشود.
۷+ اختلالات دریچه قلبی
میزان بروز آریتمی‌های قلبی که به علت اختلال دریچه های قلبی رخ می‌دهد در جمعیت بزرگسال شیوع زیادی دارد. اختلال عملکرد بطن چپ به علت اختلال دریچه‌ی قلبی و اتساع دهلیز چپ میتواند منجر به آریتمی دهلیزی و بطنی شود.
۸+ مشکلات تیروئید
هورمون تیروئید به طور مستقیم برعملکرد قلب تاثیرگذار است. پرکاری تیروئید منجر به افزایش ضربان قلب، تپش قلب و ریتم غیرطبیعی در قلب میشود، فیبریلاسیون دهلیزی یکی از ریتم‌های غیرطبیعی قلب می‌باشد که میتواند منجر به نارسایی قلبی و سکته شود. بعضی از مطالعات نشان داده است که کم‌کاری تیروئید نیز میتواند خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد.
۹+ بیماری های ژنتیک
بعضی از بیماریهای ژنتیک ممکن است دریک خانواده باشد. مانند بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک یا HCM۳، بیماریهای که اختلال الکتریکی و بدنبال آریتمی ایجاد می کنند مانند بیماری بروکادا (Brugada) و یا بیماران با QT طولانی می توانند دلیل آریتمی باشند.
↫ فیلم تاثیر عصبانیت بر ضربان قلب:
تاثیر عصبانیت بر ضربان قلب
علت مکث ضربان قلب
مکث ضربان قلب نوعی از آریتمی است که در آن ریتم ضربان قلب نامنظم شده و گاهی اوقات وقفه‌هایی در آن ایجاد میشود. این وقفه‌ها می‌توانند کوتاه یا طولانی باشند و علائمی مانند تپش قلب، احساس سبکی سر، سرگیجه و حتی غش را به همراه داشته باشند. اختلالات الکتریکی قلب، انواع بیماری های عروقی و نارسایی قلبی، بیماری های تیروئید، اختلالات الکترولیتی در بدن، عوامل محیطی چون استرس، مصرف بیش از حد کافئین، نیکوتین، الکل و برخی داروها و همچنین بیماری های زمینه ای چون دیابت و فشار خون بالا نیز میتواند تشدید کننده این آریتم نامنظم قلب باشد.
عوامل خطر در ایجاد آریتمی قلب
برخی عوامل وجود دارد که عامل اصلی ایجاد آریتمی قلبی محسوب نمی شود، اما احتمال بروز آن را افزایش می دهد. مهمترین عوامل خطر در ایجاد آریتمی قلبی عبارتند از:
- مصرف برخی داروها و مکمل های خاص
- نوشیدن بیش از حد الکل
- نوشیدن کافئین
- کشیدن سیگار و دخانیات
- مصرف مواد مخدر و داروهای غیرقانونی مانند آمفتامین ها و کوکائین
- داشتن تنش عصبی و استرس
- عدم تحرک و چاقی مفرط
- تغذیه ناسالم و غیر مناسب
*~ سوالات متداول درباره دلایل آریتمی قلبی ~*
دلایل زیادی از جمله مشکلات الکتریکی قلب، بیماریهای قلبی، استرس، داروها و اختلالات الکترولیتی میتواند باعث آریتمی شود.
با آزمایشاتی مانند نوار قلب، هولتر مانیتورینگ و اکوکاردیوگرافی قلب که بعد از بررسی اولیه توسط متخصص قلب تجویز خواهد شد، آریتمی قلبی قابل تشخیص است.
بستگی به نوع آریتمی دارد. برخی آریتمی ها خفیف بوده و قابل کنترل و حتی درمان است اما در مقابل آریتمی های خطرناک قلبی نیاز به پیگیری مداوم درمان توسط متخصص دارد.
همواره توجه داشته باشید که..
گاهی آریتمی قلبی به صورت موقتی در اثر استرس، تنش عصبی یا مصرف برخی داروها رخ می دهد. اما عوامل متعدد دیگری وجود دارد که باعث مشکل در دراز مدت خواهد شد. بیماری عروق کرونر، بیماری های ژنتیکی قلبی، اختلال دریچه قلب، فشار خون و موارد دیگر از مهمترین دلایل آریتمی قلب به شمار می روند. در صورت تجربه ضربان قلب نامنظم و داشتن یکی از علل آریتمی قلب به بهترین دکتر آریتمی در تهران مراجعه کنید.