نارسایی احتقانی قلب زمانی رخ میدهد که قلب نمیتواند خون را به میزان کافی پمپاژ نماید. در نتیجه خون و مایعات به مرور در ریه و پاها جمع میشوند. استفاده از دارو و برخی درمانهای دیگر میتواند علائمی مانند تورم را مدیریت نمایند.
منظور از نارسایی احتقانی قلب چیست؟
نارسایی احتقانی قلب به این معنی است که قلب بیماران نمیتواند خون غنی از اکسیژن را برای رفع نیازهای بدن پمپاژ نماید. این بیماری به معنای از کار افتادن فعالیت قلب نیست اما بدون وجود خون کافی، اندامهای بدن نمیتوانند به خوبی کار کنند و مشکلات جدی در عملکرد اعضای مختلف بدن ایجاد میشود.
انواع نارسایی احتقانی قلب
- نارسایی احتقانی قلب سمت راست: قلب به حدی ضعیف است که نمیتواند میزان کافی خون را به ریهها پمپاز نماید تا اکسیژن کافی دریافت نمایند.
- نارسایی احتقانی قلب سمت چپ: در این شرایط قلب نمیتواند خون غنی از اکسیژن را به سمت اعضای مختلف بدن پمپ نماید.
- نارسایی قلبی با شدت بالا: این وضعیت یک نوع نادر از نارسایی احتقانی قلبی است.
علائم نارسایی احتقانی قلب
- تنگی نفس
- بیدار شدن با حس تنگی نفس در شب
- درد در ناحیه قفسه سینه
- تپش قلب
- احساس خستگی پس از انجام فعالیت
- تورم در مچ پا، پا و شکم
- افزایش وزن
- ضرورت نیاز به ادرار کردن در هنگام خواب شبانه
- سرفههای خشک
- نفخ شکم و یا سفت شدن شکم
- از دست دادن اشتها
- حالت تهوع
برخی از بیماران علائم خفیفی را دارند و برخی دیگر ممکن است هیچ کدام از علائم ذکر شده را نداشته باشند. با گذشت زمان شدت بیماری افزایش مییابد و علائمی که بیماران تجربه مینمایند ممکن است بدتر شده و یا اینکه علائم متفاوتی را تجربه کنند.
علت نارسایی احتقانی قلب چیست؟
- بیماری عروق کرونر و یا حملهی قلبی
- گرفتگی عروق قلبی
- کاردیومیوپاتی به دلیل عوامل ژنتیکی و یا ویروسی
- مشکلات قلبی مادرزادی
- دیابت
- بالا بودن فشار خون
- آریتمی قلبی
- بیماریهای کلیوی
- بالا بودن وزن (شاخص تودهی بدنی بالاتر از ۳۰)
- مصرف دخانیات و یا مصرف تفریحی مواد مخدر
- مصرف نوشیدنیهای الکلی
- استفاده از برخی داروها مانند داروهای شیمی درمانی
عوامل خطر بروز نارسایی قلبی در بیماران
- سن بالای ۶۵ سال
- استفاده از تنباکو، کوکائین و الکل
- بیتحرک بودن
- مصرف غذاهایی با چربی و نمک بالا
- بالا بودن فشار خون
- ابتلا به بیماری عروق کرونر قلبی
- سابقهی حملهی قلبی در گذشته
- سابقهی خانوادگی ابتلا به نارسایی احتقانی قلب
عوارض نارسایی احتقانی قلب
- نامنظم شدن ضربان قلب
- ایست قلبی ناگهانی
- مشکلات دریچه قلب
- جمع شدن مایع در ریه
- فشار خون ریوی
- آسیب به کلیه
- آسیب به کبد
- سوء تغذیه
نحوهی تشخیص نارسایی احتقانی قلب چگونه است؟
ابتدا پزشک سوالاتی در مورد علائمی که دارید و سوابق پزشکی شما میپرسد. به عنوان مثال در مورد بیماریهای مزمنی که در حال حاضر دارید، سابقهی خانوادگی و یا مرگ ناگهانی به دلیل بیماریهای قلبی، استفاده از دخانیات، مواد مخدر مصرفی و میزان مصرف نوشیدنیهای الکلی، سابقهی شیمی درمانی و یا داروهایی که مصرف می نمائید.
سپس معاینهی فیزیکی انجام میشود و در انتها آزمایشهایی برای تشخیص دقیق انجام میشود. آزمایشهای تشخیصی برای نارسایی احتقانی قلب عبارتند از:
- آزمایش خون
- کاتتریزاسیون قلبی
- رادیولوژی از قفسه سینه
- اکوکاردیوگرافی
- ام آر آی
- سیتی اسکن قلب
- الکتروکاردیوگرام
- تست ورزش
- آزمایش ژنتیک
روش های درمان نارسایی احتقانی قلب
با توجه به نوع نارسایی احتقانی قلب و شدت بیماری، روش های درمان نارسایی قلبی برای هر بیمار متفاوت است. به طور کلی دارو درمانی و تغییر سبک زندگی جزئی از برنامههای دورهی درمان این گروه از بیماران است. اما باید این موضوع را بدانید که در حال حاضر هیچ درمانی که بتواند این بیماری را به طور کامل بهبود ببخشد وجود ندارد و درمانهایی که به شما ارائه میشود تنها در جهت بهبود و مدیریت علائم است. رمان در مراحل اول بیماری عبارت است از:
- ورزش به صورت منظم مانند پیاده روی روزانه
- ترک مصرف سیگار و هرگونه دخانیات
- درمان فشار خون بالا با استفاده از دارو، مصرف غذاهای کم نمک و افزایش تحرک
- درمان کلسترول بالا
- عدم استفاده از الکل و یا مواد مخدر
- تجویز داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین در بیمارانی که دچار بیماریهای عروق کرونر، دیابت، فشار خون بالا و یا سایر مشکلات قلبی هستند.
- در موارد شدیدتر جراحی قلب لازم خواهد شد
درمان نارسایی احتقانی قلب با جراحی
جراحی زمانی پیشنهاد می شود که بیمار دچار یکی از شرایط زیر باشد:
- نواقص مادرزادی قلب و یا وجود مشکلاتی که با جراحی قابل برطرف شدن است.
- ضعیف بودن سمت چپ قلب: در این موارد میتوان از دفیبریلاتور کاردیوورتر قابل کاشت، ضربان ساز و یا پمپ مکانیکی برای قلب استفاده کرد.
- در مواردی که نارسایی احتقانی قلب منجر به خطر افتادن جان بیمار شود، پیوند قلب توصیه می شود.
در انتها باید این نکته را بدانید که حتی با وجود درمانهایی که ذکر شد، نارسایی احتقانی قلب به مرور بدتر میشود و بیماران تا پایان عمر احتیاج به درمان دارند.