نارسایی دیاستولیک قلب به علت ناتوانی قلب در پر شدن صحیح با خون در فاز دیاستول به وجود میآید. این وضعیت باعث میشود که قلب نتواند خون را به درستی به اعضای بدن پمپاژ کند، که در نهایت منجر به کاهش عملکرد کلی بدن و ایجاد علائمی چون تنگی نفس، خستگی مفرط و ورم در قسمتهای مختلف بدن خواهد شد. نارسایی دیاستولیک قلب با افزایش سن یا به علت برخی بیماریها مانند فشار خون بالا و دیابت تشدید میشود اما آیا قابل کنترل و درمان است؟
منظور از نارسایی دیاستولیک قلب چیست؟
نارسایی دیاستولیک قلب، یکی از انواع نارساییهای قلبی است و زمانی رخ میدهد که عضلات قلب به دلیل سفتی بیش از حد، قادر به پر کردن کامل خود با خون نمیباشند. این سفتی، که به اختلال عملکرد دیاستولیک نیز معروف است، مانع از ورود خون به قلب شده و در نتیجه جریان خون به سایر اندامهای بدن کاهش مییابد.
به طور طبیعی، قلب در مرحله دیاستول (زمان استراحت بین ضربانها) خون را از طریق دهلیزها به بطنها میفرستد، اما در نارسایی دیاستولیک قلب، این فرآیند با مشکل مواجه میشود. در این وضعیت، قلب قادر به پمپاژ خون غنی از اکسیژن به اعضای بدن نبوده و فشار روی ریهها و سایر بخشها افزایش مییابد.
علائم نارسایی دیاستولیک قلب
نارسایی دیاستولیک قلب زمانی رخ میدهد که عضله قلب سفتتر از حد طبیعی باشد، بهطوری که امکان پر شدن قلب از خون به درستی وجود نخواهد داشت. این اختلال باعث کاهش جریان خون به سایر اندامها و بافتهای بدن میشود. علائم نارسایی دیاستولیک قلب مشابه با دیگر انواع نارسایی قلبی هستند، اما به طور خاص میتوانند تفاوتهایی نیز داشته باشند.
افراد مبتلا به نارسایی دیاستولیک قلب به طور معمول با علائم زیر درگیر هستند اما وجود این موارد صرفا به معنای داشتن این بیماری نیست و نیاز به بررسی تخصصی پزشک دارد؛
- احساس نفستنگی هنگام فعالیتهای روزانه یا حتی در حالت استراحت، بهویژه هنگام خوابیدن
- ورم تجمع مایعات در بدن به ویژه در نواحی پایینتر بدن، که ممکن است باعث ورم و سنگینی در پاها و مچ پا شود
- احساس بیحالی و کمبود انرژی در طول روز
- تجمع مایعات در ریهها میتواند منجر به سرفههای مزمن و گاهی همراه با خونریزی شود.
- کاهش توانایی جسمی و دشواری در انجام فعالیتهای بدنی به دلیل کمبود جریان خون و اکسیژنرسانی به عضلات.
علائم این بیماری به مرور زمان بدتر میشوند و نیاز به پیگیری پزشکی دارند تا از عوارض جدی جلوگیری شود. اگر نارسایی دیاستولیک قلب به موقع تشخیص داده نشود، میتواند به نارسایی قلبی شدیدتر و مشکلات جدیتر منجر شود.
علت ابتلا به نارسایی دیاستولیک قلب
همانطور که اشاره شد؛ نارسایی دیاستولیک قلب زمانی رخ میدهد که عضله قلب به دلیل سفتی غیرطبیعی، قادر به پر شدن از خون در زمان دیاستول (مرحله انبساط قلب) نیست. این اختلال به عوامل مختلفی بستگی دارد که میتوانند سلامت قلب را تحت تاثیر قرار دهند که مهمترین آن ها عبارت اند از:
۱- فشار خون بالا یا هایپرتنشن
افزایش طولانیمدت فشار خون که به هایپرتنشن نیز معروف است، قلب را مجبور به تلاش بیشتر برای پمپاژ خون میکند که میتواند منجر به ضخیم شدن و سفت شدن عضله قلب شود.
۲- بیماریهای قلبی
بیماریهایی مانند بیماری گرفتگی عروق کرونری، که به عروق قلب آسیب میزنند، میتوانند بر عملکرد دیاستولیک قلب تاثیر بگذارند.
۳- افزایش سن
با بالا رفتن سن، ممکن است عضله قلب به طور طبیعی سفتتر شود که خطر ابتلا به نارسایی دیاستولیک قلب را افزایش میدهد.
۴- دیابت
دیابت نوع ۲ میتواند باعث ایجاد آسیبهای میکروسکوپی در رگهای خونی و عضلات قلب شود که در نهایت به نارسایی دیاستولیک قلب منجر میشود.
۵- چاقی و سبک زندگی ناسالم
چاقی و کمتحرکی میتوانند به فشار بیشتر بر قلب و در نتیجه ابتلا به نارسایی دیاستولیک قلب کمک کنند.
نارسایی دیاستولیک قلب درمان میشود؟
درمان نارسایی دیاستولیک قلب بستگی به شدت بیماری و علت اصلی آن دارد، اما در بسیاری از موارد میتوان با تغییرات در سبک زندگی و درمان دارویی به کنترل و بهبود علائم کمک کرد.
یکی از اصلیترین روشهای درمانی برای نارسایی دیاستولیک قلب، کنترل فشار خون است. زیرا فشار خون بالا یکی از عوامل مهم در ابتلا به این بیماری است. در صورتی که فرد دچار فشار خون بالا باشد، استفاده از داروهایی که فشار خون را کاهش میدهند میتواند به کاهش علائم نارسایی دیاستولیک کمک کند.
درمانهای دیگر شامل داروهای مدر یا ادرارآور برای کاهش تجمع مایعات در بدن، داروهای تنظیم ضربان قلب، و درمانهای مربوط به مدیریت دیابت و چاقی هستند. همچنین، تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن نیز میتوانند به بهبود وضعیت قلب کمک کنند.
عوامل خطر نارسایی دیاستولیک قلبی
یکی از مهمترین عوامل خطر نارسایی دیاستولیک قلب، فشار خون بالا است. فشار خون مزمن بالا میتواند به دیوارههای قلب فشار وارد کرده و موجب سخت شدن و کاهش انعطافپذیری عضله قلب شود. دیگر عامل خطر، دیابت است که به علت تاثیر منفی بر عملکرد قلب و عروق میتواند موجب ایجاد نارسایی دیاستولیک شود.
چاقی و اضافه وزن نیز از دیگر عوامل مهم در بروز نارسایی دیاستولیک قلب به شمار میآیند. افراد چاق معمولا با مشکلاتی چون فشار خون بالا و دیابت مواجه هستند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. همچنین، سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی و افزایش سن میتوانند از عوامل خطر نارسایی دیاستولیک قلب باشند.
مدیریت این عوامل خطر از طریق رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و درمان بیماریهای مرتبط میتواند به کاهش احتمال ابتلا به نارسایی دیاستولیک قلب کمک کند.
راهکارهای کنترل و درمان نارسایی دیاستولیک قلب
- برای افرادی که از فشار خون بالا رنج میبرند، مصرف داروهای کاهنده فشار خون به عنوان یکی از روشهای درمانی اصلی محسوب میشود.
- در کنار داروها، تغییر در رژیم غذایی مانند کاهش مصرف نمک و چربیهای اشباع شده میتواند تاثیر زیادی در کنترل فشار خون داشته باشد.
- انجام ورزشهای ملایم و منظم میتواند عملکرد قلب را بهبود بخشیده و به تقویت عضلات قلب کمک کند.
- داروهایی مانند مدرها برای کاهش احتباس مایعات، بتابلوکرها برای کاهش فشار و افزایش کارایی قلب و داروهای دیورتیک برای کاهش تورم بدن به کار میروند.
- پیگیری منظم وضعیت سلامت قلب، کنترل وزن و رعایت دستورالعملهای پزشکی برای پیشگیری از تشدید بیماری لازم است.
الزامات مراقبتی در صورت ابتلا به نارسایی دیاستولیک قلب
در اولین گام، پیگیری مستمر و منظم با بهترین متخصص قلب بسیار ضروری است. این پیگیریها شامل ارزیابی عملکرد قلب، کنترل فشار خون، و اندازهگیری سطح مایعات در بدن میشود. نظارت دقیق بر فشار خون و تنظیم آن به منظور جلوگیری از فشار اضافی بر قلب اهمیت دارد.
علاوه بر پیگیریهای پزشکی، تغییر در سبک زندگی به ویژه از نظر رژیم غذایی و فعالیتهای بدنی میتواند به مدیریت نارسایی دیاستولیک قلب کمک کند. کاهش مصرف نمک و چربیهای اشباع شده در غذا، بهبود تغذیه و کاهش وزن میتواند به عملکرد قلب کمک کند. همچنین، انجام ورزشهای منظم با مشورت پزشک، به تقویت عضلات قلب و بهبود توانایی آن برای پمپاژ خون کمک میکند.
مراقبت از سلامت روان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا اضطراب و استرس میتواند وضعیت قلب را بدتر کند. به همین دلیل، استراحت کافی و استفاده از روشهای مدیریت استرس مانند یوگا و مدیتیشن توصیه میشود. در مجموع، نارسایی دیاستولیک قلب نیازمند مراقبتهای جامع و مستمر است که شامل نظارت پزشکی، تغییرات رژیم غذایی، ورزش مناسب و مدیریت استرس میشود.
زندگی با نارسایی دیاستولیک قلب..
نارسایی دیاستولیک قلب یک بیماری پیچیده است که نیازمند توجه و مراقبت ویژه میباشد. تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و تغییرات در سبک زندگی نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی فرد ایفا میکنند. با پیگیری دقیق دستورالعملهای پزشک، رعایت مراقبتهای شخصی و مدیریت عوامل خطر، میتوان به کنترل بیماری و کاهش علائم آن کمک کرد. زندگی با نارسایی دیاستولیک قلب با اقدامات درست و مراقبتهای مداوم بهبود مییابد و فرد قادر به زندگی فعال و سالم خواهد بود.
*~ سوالات متداول درباره نارسایی دیاستولیک قلب ~*
نارسایی دیاستولیک قلب به وضعیتای اطلاق میشود که در آن قلب به درستی خون را در هنگام پر شدن (دیاستول) جذب نمیکند. این مشکل معمولاً به دلیل سفت شدن دیوارههای قلب یا کاهش انعطافپذیری عضله قلب به وجود میآید. تشخیص این بیماری معمولاً از طریق معاینات پزشکی، تستهای تصویربرداری مانند اکوکاردیوگرام و آزمایشهای خونی انجام میشود.
هرچند نارسایی دیاستولیک قلب قابل درمان قطعی نیست، اما با تشخیص زودهنگام و پیگیری دقیق، میتوان علائم آن را کنترل و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید. درمانهای دارویی، تغییرات در سبک زندگی، و مراقبتهای پزشکی میتوانند به کاهش علائم و پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک کنند.
پیشگیری از نارسایی دیاستولیک قلب شامل مدیریت عوامل خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا و چاقی است. همچنین انجام ورزشهای منظم، داشتن رژیم غذایی سالم، ترک سیگار و کنترل استرس از اقداماتی هستند که میتوانند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کنند.